امام سجاد(علیه السلام) :

دعای مومن، سه حالت دارد:

يا برايش ذخيره مى شود،

يا در دنيا برآورده مى شود

و يا بلايى از او برطرف میشود.

تحف_العقول، ص 280

صلوات شعبانیه دعایی نقل شده از امام سجاد(ع) که مستحب است در هر روز ماه شعبان هنگام ظهر شرعی و نیز شب نیمه شعبان خوانده شود.مضمون اصلی این صلوات بیان جایگاه اهل بیت(ع) و تأکید بر ولایت ایشان است.

در این دعا عبارت صلوات چندین بار تکرار شده است. خواننده این عبارات از خداوند می‌خواهد که درود خویش را بر حضرت محمد(ص) و خاندان او نازل کند. آنچه در صلوات شعبانیه آمده بیشتر تأکید بر جایگاه اهل بیت پیامبر(ص) و امامان شیعه است. اهل بیت پیامبر(ص)، گنجینه علم، محل رفت و آمد فرشتگان، جایگاه رسالت الهی و محل نزول وحی هستند. اهل بیت هم چون کشتی نجات در موج‌های سهمگین هستند که هر کس به آن متمسک شود نجات می‌یابد و هر کس از ان باز ماند غرق خواهد شد. پیش‌تر رفتن از اهل بیت یا بازپس ماندن از ایشان مانع نجات است و کسانی به مقصود می‌رسند که همراه و ملازم اهل بیت باشند. خداوند رعایت حقوق اهل بیت و اطاعت از ایشان و پذیرش ولایت آن‌ها را بر دیگران واجب کرده است. دعا کننده در این دعا از خداوند می‌خواهد که خانه قلبش را با اطاعت آباد کند و او را با معصیت به رسوایی نکشد. مضمون دیگر دعا طلب توفیق همیاری مستمندان و فقیران است. ماه شعبان ماهی است که پیامبر اسلام(ص) به خواندن نمازهای آن و گرفتن روزه و شب زنده داری در آن مداومت داشته است. طلب توفیق پیروی از پیامبر اکرم(ص) در عمل به اعمال ماه شعبان و نیز طلب شفاعت ایشان و طلب عفو و رحمت الهی نیز جزو مضامین این دعاست.

متن صلوات شعبانیه

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعِ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ أَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجَارِیَةِ فِی اللُّجَجِ الْغَامِرَةِ یَأْمَنُ مَنْ رَکِبَهَا وَ یَغْرَقُ مَنْ ترکها الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مَارِقٌ وَ الْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زَاهِقٌ وَ اللازِمُ لَهُمْ لاحِقٌ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْکَهْفِ الْحَصِینِ وَ غِیَاثِ الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکِینِ وَ مَلْجَإِ الْهَارِبِینَ وَ عِصْمَةِ الْمُعْتَصِمِینَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلاةً کَثِیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضًی وَ لِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ أَدَاءً وَ قَضَاء بِحَوْلٍ مِنْکَ وَ قُوَّةٍ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبِینَ الْأَبْرَارِ الْأَخْیَارِ الَّذِینَ أَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ وَ فَرَضْتَ طَاعَتَهُمْ وَ وِلایَتَهُمْ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اعْمُرْ قَلْبِی بِطَاعَتِکَ وَ لا تُخْزِنِی بِمَعْصِیَتِکَ وَ ارْزُقْنِی مُوَاسَاةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِمَا وَسَّعْتَ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ وَ نَشَرْتَ عَلَیَّ مِنْ عَدْلِکَ وَ أَحْیَیْتَنِی تَحْتَ ظِلِّکَ وَ هَذَا شَهْرُ نَبِیِّکَ سَیِّدِ رُسُلِکَ شَعْبَانُ الَّذِی حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَةِ وَ الرِّضْوَانِ الَّذِی کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ و سَلَّمَ یَدْأَبُ فِی صِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ فِی لَیَالِیهِ وَ أَیَّامِهِ بُخُوعا لَکَ فِی إِکْرَامِهِ وَ إِعْظَامِهِ إِلَی مَحَلِّ حِمَامِهِ اللَّهُمَّ فَأَعِنَّا عَلَی الاسْتِنَانِ بِسُنَّتِهِ فِیهِ وَ نَیْلِ الشَّفَاعَةِ لَدَیْهِ اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْهُ لِی شَفِیعاً مُشَفَّعا وَ طَرِیقاً إِلَیْکَ مَهْیَعا وَ اجْعَلْنِی لَهُ مُتَّبِعا حَتَّی أَلْقَاکَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَنِّی رَاضِیا وَ عَنْ ذُنُوبِی غَاضِیا قَدْ أَوْجَبْتَ لِی مِنْکَ الرَّحْمَةَ وَ الرِّضْوَانَ وَ أَنْزَلْتَنِی دَارَ الْقَرَارِ وَ مَحَلَّ الْأَخْیَارِ

ترجمه صلوات شعبانیه

خدایا! بر محمّد و خاندان محمد درود فرست درخت نبوت و جایگاه رسالت و محل آمد و شد فرشتگان و معدن دانش، و خانواده وحی خدایا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست کشتی روان در اقیانوس‌های عمیق هرکه به آن توسّل جوید ایمنی یابد و هرکه آن را رها کند غرق شود پیش افتاده از آن‌ها از دین خارج است و عقب مانده از آنان نابود است و همراه آنان ملحق به حق است. خدایا!بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست پناهگاه محکم و فریادرس بیچارگان درمانده و پناه گریختگان،و دستاویز استوار برای چنگاندازان خدایا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست درودی که برای آنان موجب خشنودی وبرای ما مایه اداکردن وبجا آوردن حق محمّدوخاندان محمّد باشد به حول و نیرویت ای پروردگار جهانیان خدایا!بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست آن پاکان و نیکان و خوبان که حقوقشان را بر همه واجب کردی و پیروی و و لایتشان را بر همگان فرض نمودی خدایا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و دلم را با طاعتت آباد کن،و به نافرمانی از خود رسوایم مساز و روزی من فرما همیاری با آن‌که رزقت را بر او تنگ گرفتی به مدد آنچه از فضلت بر من وسعت دادی و از عدلت بر من گستردی و مرا در سایه رحمتت زنده داشتی این ماه ماه پیامبر توست، آن سرور فرستادگان شعبانی که آن را به رحمت و رضوانت پوشاندی ماهی که رسول خدا(درود خدا بر او و خاندانش باد) در روزه‌داری و بپاداری عبادت در شب‌ها و روزهایش با تمام توان کوشش می‌کرد تا هنگام مرگ، تنها برای فروتنی دربرابرت و بزرگداشت این ماه خدایا!ما را در این ماه به پیروی از روشش و رسیدن به شفاعتش یاری فرما خدایا!او را برا من شفیعی با شفاعت پذیرفته و راهی روشن به سویت قرار ده و مرا پیرو او گردان تا آنگاه که تو را در قیامت دیدار کنم درحالی‌که از من خشنود باشی و از گناهانم چشم‌پوشیده باشی و رحمت و رضوانت را بر من واجب نموده و مرا در بهشت و جایگاه خوبان درآورده باشی.

استغفار

درروايات آمده است كه بهترين دعاها و ذكرها در اين ماه استغفار است و هر كه در هر روز از اين ماه هفتاد مرتبه استغفار كند مثل آن است كه هفتاد هزار مرتبه در ماههاى ديگر استغفار کرده است.

 هر روز هفتاد مرتبه بگویيد: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ

هر روز هفتاد مرتبه بگویيد: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِيمُ الْحَيُّ الْقَيُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ‏

صدقه دادن

صدقه دادن در این ماه مورد تاکید منابع دینی است هرکه در این ماه صدقه دهد اگرچه به نصف دانه خرمايى باشد حق تعالى بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند. از حضرت صادق عليه السلام منقول است كه: از آن جناب از فضيلت روزه رجب سوال کردند .حضرت فرمود :چرا از روزه شعبان غافليد؟ راوى عرض كرد: يا ابن رسول الله كسى كه يك روز از شعبان را روزه بدارد چه ثوابی دارد؟ حضرت فرمود: به خدا قسم بهشت ثواب او است .عرض كرد يا ابن رسول الله بهترين اعمال در اين ماه چيست؟حضرت فرمود: تصدق و استغفار، هر كه تصدق كند در ماه شعبان حق تعالى آن صدقه را تربيت كند همچنان كه يكى از شما بچه شترش را تربيت مى‏كند تا آنكه در روز قيامت به صاحبش می رسد در حالتى كه به قدر كوه احد شده باشد. در تمام اين ماه هزار بار بگويید: لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ* وَ لَا نَعْبُدُ إِلَّا إِيَّاهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ‏ كه ثواب بسيار دارد و عبادت هزار سال در نامه عملش بنويسند

خواندن صلوات مخصوص هنگام زوال ماه شعبان‏ (صلوات شعبانیه)

خواندن مناجات شعبانيه‏ (اين مناجات را حضرت امير المؤمنين و ائمه عليهم السلام است كه در ماه شعبان)

 منبع :مفاتیح الجنان

 رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمودند

شعبان ماه من است. هر كه ماه مرا روزه بدارد، روز قيامت شفيع او خواهم بود.

بحارالأنوار ج 94 ، ص 83 ، ح 54

سِنْدی بْن شاهِکْ، از چهره‌های شناخته شده در دوران حکومت خلفای عباسی. وی زندان‌بان و قاتل امام کاظم(علیه السلام) است. علامه امینی درباره «ابو الفتح کشاجم» که نوه سندی بن شاهک می باشد می نویسد:

در واقع شخصیت کشاجم، نمودار این آیه کریمه است «یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ» (خداوند است که زنده از مرده برآورد) چرا که جد او« سندی بن شاهک» دشمن و قاتل امام موسی بن جعفر علیه السلام است؛ اما فرزند زاده‌اش کشاجم، آشکارا به صف شعرای اهل بیت پیوسته، و به حمایت از آن بزرگواران برخاسته است.

برگرفته از ج ۴ ص ۳۱ کتاب شریف الغدیر.