امام جواد و شبهه تولد
;B Mitra";” lang="FA">نهمین امام معصوم نام گرامیشان محمد صلوات الله و سلامه علیه بود.[1] دربعضی از کتاب های تاریخی و حدیثی نام های امامام معصوم را به زبان های مختلف که در کتاب های آسمانی آمده است ذکر کرده اند، نام مبارک امام جواد نیز درتورات نقل شده «تیمو» و یا «تیمورا» می باشد که با لقب های «قیصر العمر و طویل الاثر» یعنی دارای عمر کوتاه و آثار بلند معرفی شده است.[2]
مشهور ترین لقب آن حضرت «جواد»است شیخ صدوق می گوید: امام رضا دارای فرزندی به نام محمد بودکه پس از وی به امامت رسید وپدر، همیشه او را با لقب هایی مانند«صادق»،«صابر»،«فاضل»،«قره أعین المومنین»،«غیظ الملحدین» صدامی کردند، لقب های دیگری نیز برای آن حضرت در کتابهای تاریخی و حدیثی نقل کرده اند، مانند«قانع، مرتضی، نجیب، تقی، منتخب، هادی القضاه، سیدالهداه مصباح المتهجدین، جواد الائمه[3] ونیز کنیه های آن حضرت «ابوجعفر»، «ابن الرضا و ابوعلی» است.[4]
چهل وچند سال از عمر شریف هشتمین پیشوا امام رضا می گذشت ،ولی هنوز آن حضرت فرزندی نداشت.این موضوع برای شیعیان نگران کننده بود چرا که بر اساس روایات رسیده از پیامبر و امامان معتقد بودند که امام نهم فرزند امام هشتم خواهد بود، به همین جهت سخت درانتظار بودند تا خدای متعال پسری به امام رضا عطا فرماید حتی گاهی به خدمت امام، شریفاب می شدند و از اومی خواستند دعا کند خداوند پسری به اوعنایت فرماید. وآن گرامی در پاسخ، آنان را دلداری می داد و می فرمود:«خداوند پسری به من می دهد که وارث من وامام پس از من خواهد بود»[5]
سرانجام شب جمعه دهم ماه رجب سال 195 هجری قمری امام محمد تقی درمدینه به دنیا آمدتولد آن گرامی برای جامعه ی شیعه، شادی بخش و موجب استواری ایمان واعتقاد بود، زیرا تردیدی که ممکن بود به جهت دیر شدن تولد آن گرامی برای برخی از شیعیان رخ دهد برطرف شد.
وقتی زمان ولادت نزدیک شد، حضرت امام رضا به خواهر خود«حکیمه» دستور دادند تا در هنگام تولد حضور یابد و همراه قابله، وارداتاق «خیزران» مادر امام جواد شود.زمانی که وی را درد زایمان گرفت، چراغی که دراتاق روشن بود، به ناگاه خاموش شد وهیچ یک از آن دو(حکیمه وقابله)دیگر نمی توانستند مادر حضرت جواد را ببینند و ازحال اوباخبر شوند.وجود حکیمه غرق درترس واضطراب شد[6] و گویا فراموش کرده بود که ائمه هدی را کسی جز حوریان بهشتی که پاک ومقدس اند، مس نمی کند.حکیمه دراین حال ناگهان مشاهده کرد که نورالهی وجمال ربوبی سوی آسمان ساطع گردیده و تمام خانه را روشن ساخته است. حضرت ابوجعفر امام جواد در طشتی قرار گرفتند و براندام مبارکش، پوشش نازکی چون لباس قرار داشت.[7]
چهره ی امام جواد زیبا، گندمگون و موهای سرش سیاه رنگ و (مجعد) یعنی پیچ درپیچ توصیف شده است به همین جهت برخی از اطرافیان امام رضا a زبان به سخنان ناروا گشودند و گفتند: «هرگز درمیان ما امامی با چهره تیره وجودنداشته است، و درمیان مردم شایع شد که این کودک فرزند او نیست».
این سخن به گوش امام رضا رسید و فرمود:«او فرزند من است»
از این رو پیشنهاد کردند فردی قیافه شناس در این امر داوری کند، همان گونه که جدش رسول خدا*موردتهمت قرار گرفتند و درنهایت به قضاوت قیافه شناس درباره ابراهیم فرزندش رضایت دادند.حضرت رضا a نیز پذیرفتند، و پیشنهاد دادند که در روز معین و در باغی بزرگ اجرا شود همه خویشاوندان حضرت جمع شوندو حضرت رضا پیش از آمدن قیافه شناس درهیئتی ویژه در حالی که لباسی دوخته شده از پشم برتن وکلاهی برسر، و تبری بر دوش داشتندوارد باغ شدند و به کار مشغول گشتند.
فرد قیافه شناس درکناری نشست، وهمه افراد را درنظر داشت از طرفی دیگر امام جواد به جمعیت حاضر ملحق شد، نگاهها به طرف مرد قیافه شناس که درهیئت قاضی کار کشته حضور یافته بود، دوخته شد.
وی بانگاهی به حاضران و پسر بچه ی حاضر درمجلس، به سخن درآمدوگفت: درمیان این مجلس کسی را به عنوان پدر این بچه نمی بینم و نمی شناسم، ولی چنان چه پدراین فرزند دراین مکان باشد، همانی خواهدبودکه درباغ مشغول کار است! زیرا آثار قدم و پای او و این پسر بچه مشابه یکدیگر می باشد.علی بن جعفر عموی امام رضامی گوید:« امام جواد را درآغوش گرفتم و صورتش را بوسیدم، ازروی اشتیاق آب دهان رامکیدم، وگفتم «اشهد انک امامی عندالله» «گواهی می دهم که تو امام من درنزد خدا هستی»[8].
برگرفته از تحقیق پایانی سرکارخانم نصیری
واحد پژوهش
[1] - عبدالله، صالحی، راهنمای سعادت و خوشبختی، قم، انتشارات مهدی یار، 1383، ص199
[2]-ابوالفضل طباطبائی اشکذری، اعجوبه اهل بیت علیه السلام، شرحی جامع از زندگی امام جواد(ع)، قم، ائمه علیهم السلام، 1382،ص29
[3] - عبدالله، صالحی، همان جا
[4] - همان جا
[5] - حبیب الله، سمیعی، فضائل وشناخت معصومین، اهل بیت علیهم السلام، تهران، انتشارات صبا،1381،ص519
[6]-عبدالرزاق، مقرم،نگاهی گذرا به زندگانی امام جواد(ع)، دکتر پرویز،لولاور، مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی،1387،ص29،به نقل از مناقب ابن شهر آشوب
[7] -همان جا
[8] - ابوالفضل طباطبائی اشکذری، اعجوبه اهل بیت علیه السلام، شرحی جامع از زندگی امام جواد(ع)،ص30