آخر الزمان، اصطلاحی است در فرهنگ ادیان بزرگ دنیا، به معنای آخرین دوران حیات بشر و قبل از برپایی قیامت.
اصطلاح آخر الزمان در گفتارهای ادیان آسمانی و روایات اسلامی مطرح شده است و مراد از آن، روز پایانی عمر دنیا (معنای لغوی) نیست، بلکه مراد از آن، دوره زمانی ویژه ای است که به گونه ای معنای آخر بودن را دارد. اصطلاح آخر الزمان به سه دوره اطلاق شده است؛
1- دوره پیامبر خاتم (ص) که از بعثت آن حضرت تا قیامت را شامل می شود. در این صورت آخر الزمان، به این معناست که بعد از آن بزرگوار، پیامبر و شریعت دیگری نخواهد آمد و این دوره، دوره آخرین شریعت است.
2- دوره غیبت و سال های پیش از ظهور که آخر الزمان طبق این معنا، پایان دوره ظلم ها و فسادها و حکومت های غیر الهی است و با ظهور حضرت مهدی علیه السلام، مظاهر شرک و ظلم و فساد از بین می رود.
3- دوران ظهور و زمان تشکیل دولت عدل الهی حاکمیت، تا آخر عمر دنیا برقرار می ماند و دیگر از بین نمی رود. در روایتی پیامبر (ص) به دختر بزرگوارش فرمود:
«وقتی دنیا هرج و مرج شود و فتنه ها آشکار گردد و راه ها بسته شود و عده ای، عده دیگر را فریب دهند، خداوند کسی را که دژهای گمراهی را فتح می کند، بر می انگیزد و او در آخر الزمان، دین را برپا می کند.»
با مراجعه به روایات، معلوم می شود یکی از معانی آخر الزمان، دوران غیبت امام دوازدهم علیه السلام است به ویژه سالهای پیش از ظهور آن حضرت که فتنه ها و مشکلات به اوج خود می رسد.
از روایات فراوانی که از قیام مهدی علیه السلام در آخر الزمان، خبر می دهد، نیز روایاتی که در وسائل الشیعه، ج 16، ص 244 و بحارالانوار، ج36، ص 325 و مستدرک الوسائل، ج2، ص 267 آمده است، می توان این نکته را فهمید. در روایتی با صراحت به دوران غیبت اشاره شده است:
یا علی اعجب الناس ایمانا و اعظمهم یقیناً قوم یکونون فی آخر الزمان لم یلحقوا النبی و حجب عنهم الحجه فأمنوا بواد علی بیاض؛ ای علی! عجیب تر ین مردم در ایمان و بزرگترین آنان در یقین، گروهی هستند که در آخر الزمان هستند، پیامبر را ندیده اند، امام آنان نیز در غیبت است و آنان به نوشته ای ایمان می آورند.
با توجه به این روایات می توان گفت روایاتی هم که نشانه های مختلفی برای آخر الزمان بیان کرده است، به دوران غیبت و ما قبل ظهور اشاره دارد.

سمیه رضا زادگان